پروفيسر خورشيد احمد

پروفيسر خورشيد احمد

ڊاڪٽر محمد علي محمدي

اڄ سوشل ميڊيا ذريعي خبر پئي تہ پاڻ ھن وقت ۹۱ ورھين جو آهي ۽ انگلينڊ ۾ رھي ٿو. ڪيتري عرصي کان طبيعت ناساز ھوندي به باقاعده ترجمان القرآن ۾ لکندو رهي ٿو. برمنگهم جي اسپتال ۾ داخل ھو. ھاڻي پنهنجي گھر ۾ آرام ڪري ٿو. رب پاڪ کيس صحت سان گڏ عمر دراز فرمائي. آمين

سوانح

پروفيسر خورشيد احمد ۲۳ مارچ ۱۹۳۲ع تي دهليءَ ۾ پيدا ٿيو.

ھن قانون ۽ ان جي اصولن ۾ گريجوئيشن ڪئي آهي. ان کان علاوه هن اقتصاديات ۽ اسلاميات ۾ ايم اي جون ڊگريون حاصل ڪيون، جڏهن ته کيس يونيورسٽي طرفان تعليم ۾ اعزازي ڊگري ڏني وئي.

پروفيسر خورشيد احمد ۱۹۴۹ع ۾ اسلامي جميعت طلبه جو ميمبر ٿيو. ۱۹۵۳ع ۾ کيس ناظم اعلي چونڊيو ويو. اسلامي جمعيت طلبہ جي انگريزي رسالي اسٽوڊنٽس وائس جو ايڊيٽر رھيو.۱۹۵۶ع ۾ جماعت اسلامي ۾ شامل ٿيو.

پروفيسر خورشيد احمد صاحب جي تفصيلي علمي خدمتن جو مختصر احوال هن ريت آهي.

۱۹۷۸ع ۾ پروفيسر پلاننگ اينڊ ڊولپمينٽ جو وفاقي وزير ٿيو. پاڻ پاڪستان حڪومت جي پلاننگ ڪميشن جو ڊپٽي چيئرمين پڻ رهيو.

تعليمي ماهر جي حيثيت سان ۱۹۵۵ع کان ۱۹۵۸ع تائين ڪراچي يونيورسٽيءَ ۾ پڙهايو.

هو ليسٽر يونيورسٽي ۾ ريسرچ اسڪالر پڻ رهيو آهي.

۱۹۸۳ع کان ۱۹۸۷ع تائين انٽرنيشنل اسلامڪ يونيورسٽي اسلام آباد جي انٽرنيشنل انسٽيٽيوٽ آف اڪنامڪس جو چيئرمين رهيو.

۱۹۸۴ع کان ۱۹۹۲ع تائين انٽرنيشنل سينٽر فار ريسرچ ان اسلامڪ اڪنامڪس، ليسٽر جي ايڊوائزري بورڊ جو ميمبر رهيو.

۱۹۷۹ع کان ۱۹۸۳ع تائين شاهه عبدالعزيز يونيورسٽي جده جو نائب صدر رهيو.

۱۹۷۴ع کان ۱۹۷۸ع تائين هو يورپ، برلن ۽ لنڊن ۾ يهودين، عيسائين ۽ مسلمانن بابت اسٽينڊنگ ڪانفرنس جو نائب صدر رهيو.

پروفيسر سينٽر فار دي اسٽڊي آف اسلام اينڊ ڪرسچن-مسلم رليشنز، سلي اوڪ ڪاليجز، برمنگهم، برطانيه ۱۹۷۶-۷۸ ۾ ايڊوائزري ڪائونسل جو ميمبر پڻ رهيو آهي.

۱۹۷۸ع کان ۱۹۸۳ع تائين قومي هجرہ ڪميٽيءَ جو ميمبر رهيو.

۱۹۸۶ع ۽ ۱۹۸۷ع ۾ سوڊان جي اسلامي قانونن جو جائزو وٺڻ لاءِ فقهاءَ جي ڪميٽيءَ جو ميمبر رهيو.

۱۹۸۸ع ۽ ۱۹۸۹ع ۾ اسلامي ترقياتي بئنڪ جده جي ريسرچ اينڊ ٽريننگ انسٽيٽيوٽ جي نظرثاني ڪميٽيءَ جو ميمبر رهيو.

هو ۱۹۸۵ع، ۱۹۹۷ع ۽ ۲۰۰۲ع ۾ سينيٽ آف پاڪستان جو ميمبر چونڊيو ويو ۽ سينيٽ جي اقتصادي ۽ منصوبابندي واري معاملن بابت اسٽينڊنگ ڪميٽي جو چيئرمين پڻ رهيو.

پروفيسر خورشيد ٻن ادارن جو باني چيئرمين آهي. هڪ انسٽيٽيوٽ آف پاليسي اسٽڊيز اسلام آباد آهي، ٻيو اسلامڪ فائونڊيشن آف ليسٽر (برطانيه) آهي.

اسلامڪ سينٽر زاريا (نائيجيريا) جي بورڊ آف ٽرسٽيز جو ميمبر، انٽرنيشنل اسلامڪ يونيورسٽي اسلام آباد، فائونڊيشن ڪائونسل، رائل اڪيڊمي فار اسلامڪ سولائيزيشن عمان (اردن) ۽ اسلامڪ ريسرچ اڪيڊمي ڪراچي ۽ لاهور جو نائب صدر.

علمي ذوق

پروفيسر صاحب اسلام، تعليم، عالمي معيشت ۽ اجتماعي اسلامي سماج جي حوالي سان تمام گهڻو ڪم ڪيو. ۽ ان ڪري کين بين الاقوامي شهرت ملي.

پروفيسر ڪيترن ئي نظرياتي رسالن ۽ رسالن کي ايڊٽ ڪيو آهي. اردو ۽ انگريزيءَ ۾ ستر ڪتاب لکيائين. هن ڪيترن ئي رسالن ۾ پنهنجون لکڻيون ڏنيون آهن. توهان ۱۰۰ کان وڌيڪ بين الاقوامي ڪانفرنس ۽ سيمينار ۾ حصو ورتو آهي يا ته ذاتي طور تي يا هڪ نمائندي طور. پهريون ڀيرو هن اسلامي اقتصاديات کي سائنسي شعبي طور ترقي ڏني. ان ڪاميابي کي نظر ۾ رکندي پهريون اسلامي ترقياتي بئنڪ ايوارڊ ۱۹۸۸ع ۾ ڏنو ويو. سندس ڪاميابين جي اعتراف ۾ کيس ۱۹۹۰ع ۾ شاهه فيصل انٽرنيشنل ايوارڊ ڏنو ويو. اسلامي اقتصاديات ۽ ماليات جي شعبي ۾ سندس خدمتن جي اعتراف ۾، کيس جولاءِ ۱۹۹۸ع ۾ پنجين سالياني آمريڪي فنانس هائوس لاربو يو ايس اي پرائز سان نوازيو ويو. ٻين ڪيترين ئي مصروفيتن کان علاوه هن وقت جماعت اسلامي جي ماهوار رسالي ترجمان القرآن جو ايڊيٽر آهي.

پڙهائيءَ دوران پڙهڻ سان گڏ کيس پنهنجي ذاتي لائبريريءَ ۾ سٺا ڪتاب گڏ ڪرڻ جو به شوق هو ۽ شاگرديءَ واري زماني کان ئي هن وٽ سٺي لائبريري هئي. جڏهن ھو ۱۹۶۵ع ۾ ڪراچي پهتو ته هن وٽ ۲۰ هزار ڪتاب هئا، جن مان ڪجهه هن اسلامڪ ريسرچ اڪيڊمي ڪراچي کي عطيو ڪيا. هن وٽ لنڊن ۾ به ۷ يا ۸ هزار ڪتاب هئا، جن مان گهڻا هن اسلامڪ سينٽر فائونڊيشن کي ڏنا ۽ ڪيترائي ڪتاب انسٽيٽيوٽ آف پاليسي اسٽڊيز، اسلام آباد کي ڏنا.

علمي ڪم

مذهب ۽ جديد دور

اسلامي فلسفو زندگي

اسلامي نظام زندگي

اسلامي تحريڪ کي درپيش چئلينجز

اسلامي ترقي جي پاليسي جي جوڙجڪ

۱۱ سيپٽمبر کان اڳ ۽ پوءِ آمريڪي مسلم دنيا جي ناراضگي

قرآن کي سمجھڻ هڪ انقلابي ڪتاب آهي

بلوچستان جو مسئلو

دهشتگردي خلاف جنگ، پاڪستان-آمريڪا لاڳاپن تي اثرات

پاڪستان جو نظرياتي بنياد

ڪشمير جي آزادي جي تحريڪ

پاڪستاني معيشت جي صورتحال، مسئلا، سبب، ايڪشن پلان

 پريس انسٽيٽيوٽ آف اسٽوڊنٽ پبليڪيشنز

پروفيسر صاحب سيد مودودي جي ڪيترن ڪتابن کي سھيڙيو آھي جن ۾ اسلامي رياست، تحريڪ آزادي اور مسلمانن جي ڪشمڪش، سندس ۱۹۶۳ع ۾ جيل جي دوران لکيل ڊائري

سندس ھڪ ڪتاب اسلام جو نظام حيات جيڪو پروفيسر صاحب ترتيب ڏنو آهي، ڪراچي يونيورسٽي مان ڪيترائي ايڍيشن ڇپيا آهن.سي ايس ايس جي شاگردن جي لاءِ ھڪ بھترين ڪتاب.

اعزاز

خورشيد احمد ملائيشيا، ترڪي ۽ جرمني جي مشهور يونيورسٽين ۾ پي ايڇ ڊي جا مقالا لکي چڪو آهي. سندس علمي ۽ تحقيقي خدمتن جي اعتراف ۾ ۱۹۸۲ع ۾ ملائيشيا يونيورسٽي کيس پي ايڇ ڊي جي ڊگري ڏني. اعزازي ڊگريون ڏنيون ويون.

پروفيسر خورشيد احمد ڪنگ عبدالعزيز يونيورسٽي جده جو صلاحڪار، سوڊان ۾ پارليامينٽ جي اسلامڪ لاز ايڊيٽنگ ڪميٽي جو ميمبر، رائل اڪنامڪس سوسائٽي، نيشنل اڪنامڪس ايسوسي ايشن آف آمريڪا، اسلامڪ ڪائونسل آف يورپ جو نائب صدر، اسلامي جمهوريه اڪيڊمي ڪراچي ۽ لاهور جو چيئرمين، سوڊان ۾ اسلامڪ لاز ايڊيٽنگ ڪميٽي جو ميمبر آهي. اردن جي رائل اڪيڊمي فار اسلامڪ سولائيزيشن جو ميمبر ۽ نيشنل هجرا سروسز آف پاڪستان جو ميمبر.

پروفيسر خورشيد احمد کي اسلامي بئنڪ پاران ۱۹۹۰ع ۾ اسلامي معاشيات ۾ ڪيل گرانقدر خدمتن جي عيوض اعليٰ ترين ايوارڊ سان نوازيو ويو، جڏهن ته سعودي حڪومت کيس ۱۹۹۰ع ۾ بين الاقوامي اسلامي خدمتن تي شاهه فيصل ايوارڊ سان نوازيو. آمريڪي فنانس هائوس پاران ۱۹۹۸ع ۾ اسلامڪ فنانس ايوارڊ سان نوازيو ويو، ان کان علاوه حڪومت پاڪستان کيس سندس خدمتن جي اعتراف ۾ ۲۰۱۰ع ۾ اعليٰ ترين سول ايوارڊ نشان امتياز سان نوازيو ويو

 

(ڊاڪٽر محمد علي محمدي، پنوعاقل، جي فيسبڪ ٽائيم وال تان ۷ جنوري ۲۰۲۳ع تي کنيل)