; سنڌي شخصيتون: January 2017

15 January, 2017

محمد بچل تنيو - فضل سليمان قاضي

محمد بچل تنيو
هڪ مفڪر
فضل سليمان قاضي
سنڌ جي سرزمين تي الله تعاليٰ جي خصوصي عنايت رهي آهي جو اتي اعليٰ صفات جا انسان پئدا ٿيا آهن جن جي علم جي بصيرت ۽ علميت سان سنڌ واسيل آهي. ساڳئي وقت، سنڌ ۾ اعليٰ درجي جي محدثن، مفڪرن جو ظهور ٿيندو رهيو آهي. انهن جي تحقيق ۽ تدريس جو سلسلو سنڌ کان ٻاهر عرب ملڪن کي به منور ڪندو رهيو آهي.

05 January, 2017

جسٽس (ر) ظفر حسين مرزا - نصير مرزا


جسٽس (ر) ظفر حسين مرزا

هڪ جرئتمند انسان جو وڇوڙو

جمع ۲۸ آگسٽ ۲۰۱۵ع

نصير مرزا

سنڌ کان اڄ نهايت جرئتمند ۽ پنهنجي فيصلن ۾ To the point جج اسان کان جدا ٿيو آهي. ان ۾ اها جرئت پنهنجي وڏي ڏاڏي مرزا خسرو بيگ مان آئي. جيڪو ٽالپر ميرن جي ايامڪاريءَ ۾ ميرن پاران سفير جي حيثيت ۾ سنڌ دشمن چارلس نيپيئر وٽ سفير بڻجي پهتو هو، ۽ کيس ڀري درٻار ۾ چئلينج ڪيو هو ته ”فرنگي سنڌ ڪا حلوو ڪانهي، جنهن کي تون آساني سان ڳهي ويندين“. مرزا خسرو بيگ جي خانوادي مان هجڻ سبب ئي سنڌ سان هن کي بي پناهه محبت هئي، ۽ هن ساري زندگي سنڌ ڪاز جي لاءِ انصاف جي وڏي سطح تي حمايت ڪئي. جسٽس (ر) ظفر حسين مرزا اهو شاندار ماڻهو ۽ انصاف پسند جج هو، جنهن ان وقت مستعفي ٿيڻ جي ڌمڪي ڏني، جڏهن وزير اعظم بينظير ڀٽو صاحبه کيس هڪ اثر رسوخ واري ماڻهوءَ جي پٽ کي ڊي ايم جي گروپ ۾ رکڻ جي سفارش ڪئي. آخر ڪار محترمه کي مرزا صاحب جي ئي ڳالهه رکڻي پئي ۽ چيائين ته آئون ان ماڻهوءَ کي چوندس ته مرزا صاحب منهنجي نٿو ٻڌي. (جسٽس ظفر حسين اها ڳالهه پنهنجي هڪڙي يادگار انٽرويو ۾ رڪارڊ تي آندي هئي).

ڪامريڊ عاصم آخوند

ڪامريڊ عاصم آخوند

نوجوان مارڪسي استاد ۽ ڪامريڊ سان گهاريل ڪجهه پلَ

سجاد ظهير



اڄ ۲ سيپٽمبر آهي ۽ اڄوڪو ڏينهن سنڌ جي نوجوان فلسفي ۽ مارڪسي استاد ڪامريڊ عاصم آخوند جي جي وڇڙڻ جو ڏهاڙو آهي. سندس وفات ۲۰۰۸ع ۾ ڪراچي جي مقامي اسپتال ۾ ٿي. ڪامريڊ عاصم سان اسان جي دوستي تمام گهري هئي يا نه پر اسان لاءِ اها ڳالهه فخر جوڳي رهندي ته هو جيترو به عرصو بيماري دوران اسپتال ۾ رهيو اسان سندس خدمت ۾ پيش پيش رهياسين. عاصم پنهنجي پهرين آپريشن مان گهڻو مطمئن هو. اسان عزيز آباد واري علائقي جي طبيٰ اسپتال ۾ وٽس روز حاضري ڀريندا هئاسين. آپريشن کان پوءِ پرائيويٽ روم اسان جي ڪچهرين جو مرڪز بڻيل هو. ڪراچي ۾ رهندڙ ملڪ جي ناميارن ڪميونسٽ ۽ ترقي پسندن اڳواڻن پاران ڪيل عيادتن ڪامريڊ عاصم جي بيمار ۽ بائي پاس ٿيل دل کي متحرڪ ڪري ڇڏيو هيو. عاصم صحتياب ٿيڻ کان پوءِ پنهجي گهر حيدرآباد روانو ٿي ويو. گلستانِ سجاد ۾ آرامي ٿيڻ بجاءِ ملاقات لاءِ اچڻ وارن ۽ نظرياتي ساٿين کي سياست، علم، ادب ۽ فلسفو پنهجي جوهري انداز ۾ پڙهائيندو ۽ سمجهائيندو رهيو. عاصم جي بائي پاس ٿيل دل کيس سڪون سان سان ويهڻ نه ڏنو. ڪجهه ئي ڏينهن بعد هڪ دفعو ٻيهر ساڳي اسپتال ۾ پهتو. دل جو مرض هاڻي بخار جي صورت ۾ پويان لڳي ويو. سندس بخار ۱۰۰ ڊگري کان هيٺ لهڻ جو نالو ئي نه پئي ورتو، عاصم بخار جي ان ڪيفيت دوران به فلسفو سائنسي انداز سان پڙهائيندو هئو ۽ اسان جهڙا سيکڙاٽ کانئس پرائيندا هئا، هو اسپتال ۾ به ان وقت ملڪ ۾ هلندڙ وڪيلن جي جمهوري جدوجهد جون ڪاميابيون ٻڌائيندو رهيو.

ڊاڪٽر ايس ايم قريشي

ڊاڪٽر ايس ايم قريشي
ضلع دادو ۾ واقع قديم تاريخي شهر ”بوبڪ“ هميشه کان علم و ادب جو مرڪز رهيو آهي. هن شهر ۾ رهندڙ سيد، قريشي، عباسي، ميمڻ، چنه، ڪمبوه برادري علم و ادب ۽ هنر ۾ پنهنجو مٽ پاڻ هئا. ڪافي اعليٰ عهدا ماڻيندڙ ڪامورا، استاد، اديب، ڊاڪٽر، حڪيم ۽ ناليوار فرد هن شهر سان واسطو رکن ٿا.
نالو؛ شمس الدين قريشي.
ڄم؛ بوبڪ تاريخ ۳ مئي ۱۹۳۶.
ابتدائي تعليم؛ بوبڪ، دادو.
بي اي (سول) ۱۹۵۹ اين اي دي ڪاليج آف انجنيئرنگ ڪراچي.
ايم اي (اسٽرڪچرل انجنيئرنگ) ۱۹۶۵ بئنڪاڪ.
پي ايڇ ڊي (اسٽرڪچرل انجنيئرنگ) ۱۹۷۱ يو ڪي.
پاڻ مهراڻ ڪاليج هاڻي يونيورسٽي جا بنياد وجھندڙ (فائونڊر) ۽ وائيس چانسلر رهيا (۱۹۷۷_۱۹۸۷)

02 January, 2017

خير محمد ڪولاچي

خير محمد ڪولاچي

ڪئناڊا ۾ سنڌين جو سونهون

ذوالفقار شيخ (ٽورانٽو، ڪئناڊا)


سنڌين مان پهريان ته الائي ڪير ۽ ڪڏهن هن ملڪ ڏانهن لڏي آيو جنهن جي ٿڌ جهنم جهڙي آهي، ۽ اهو پهريون سنڌي ڪهڙن مرحلن مان گذري هتي سيٽل ٿيو، پر پنهنجو ديس ڇڏي پرائي ديس ۾ سيٽل ٿيڻ ڪيترو اڻانگو آهي، اهو مون کي هتي اچڻ جي پهرين ٻن چئن مهينن ۾ ئي اندازو ٿي ويو هيو ۽ پهرين ٻن ٽن ميهنن ۾ هر مهيني اهو سوچيندو هيس ته ايندڙ مهينو ڪڍي واپسي ڪبي ڇو ته هر قدم تي ڏکيائيون هيون، انهن ڏکيائين ۾ جيڪر خير محمد ڪولاچي صاحب جهڙي دلبر سونهي جو ساٿ نه هجي هان ته شايد مان دل هاري ويهان هان ۽ ڪڏهو ڪو واپس اچي وڃان هان. ڪولاچي صاحب جو اهو ساٿ رڳو مون لاءِ نه پر هر ان سنڌيءِ لاءِ هر دم ۽ قدم حاضر هوندو آهي جيڪو به ساڻس رابطو ڪندو آهي، هن جي طبيعت ۾ ڄڻ ته جواب نالي ڪو لفظ ئي ڪونهي.

ڊاڪٽر عبدالڪريم سنديلو

ڊاڪٽر عبدالڪريم سنديلو

[ولادت ۱۳۴۲ هه = ۱۹۲۳ع]

ميمڻ عبدالغفور سنڌي



زنده ليکڪن ۾ لاڙڪاڻي جو لائق رٽايرڊ استاد، پروفيسر عبدالڪريم ولد محراب خان سنديلو به آهي. سندس ولادت ۱۳۴۲ هه مطابق ۳۱ ڊسمبر ۱۹۲۳ع تي، تعلقي ڏوڪريءَ، ضلعي لاڙڪاڻي جي ڳوٺ ”محراب سنديلو“ ۾ ٿي آهي. شروعات ۾ ڪمپائونڊر ٿيو، جتان پرائمري ماستر جي حيثيت سان تعليم کاتي ۾ پير پاتائين. بي اي (آنرز) ايم اي (سنڌي ادب) ۽ لوڪ ادب جي موضوع تي ٿيسز (Theses) لکي، پي ايڇ ڊي (Ph: d) جون ڊگريون به ورتائين نهايت اورچ ۽ محنتي مڙس آهي، جنهن ڪري لڳاتار لوچڻ سان انگريزي استاد مان ليڪچرار ۽ اتان ترقي وٺي، ۵ اپريل ۱۹۷۹ع تي پرنسيپال جي عهدي تان رٽاير ڪيائين. هن وقت گهر ۾ آرم جي زندگي بسر ڪري رهيو آهي.