شيخ اياز- ڊاڪٽر لاڌو رام ڪرمچنداڻي

شيخ اياز

ڊاڪٽر لاڌو رام بي ڪرمچنداڻي/ٽنڊو الهيار

ڏور ٿيندا وڃن روز جوڳيئڙا،

تون اڃا پيو جيئن هائي ڙي جيئڙا!

مهان ڪوي شيخ مبارڪ علي اياز ۲ مارچ ۱۹۲۳ع تي شڪارپور شهر ۾ جنميو. سندس والد جو نالو شيخ غلام حسين هو.

شيخ اياز جو پهريون غزل ماهوار رسالي ”سدرشن“ شڪارپور جي جنوري-فيبروري ۱۹۳۸ع واري شماري ۾ شايع ٿيو.

ٽهِ ماهي ”مهراڻ“ ۱۹۵۵ع ۾ سندس ٽيهارو کَن بيت شايع ٿيا ۽ هو ڪوي (شاعر) جي حيثيت ۾ نمايان اُڀري آيو. شيخ اياز ”ڀونر ڀَري آڪاس“ جي ڇپجڻ سان وڏي مڃتا ماڻي.

سال ۱۹۶۲ع ۾ شيخ اياز جا شعري ڪتاب ”ڀونر ڀَري آڪاس“، ”ڪُلهي پاتم ڪينرو“، ۱۹۶۳ع ۾ خطن تي ٻڌل ”ڪاڪَ ڪَڪوريا ڪاپڙي“. سال ۱۹۶۴ع ۽ ۱۹۶۸ع ۾ ضبط ڪيا ويا.

شيخ اياز زندگيءَ جو گهڻو عرصو سکر ۾ گذاريو. زندگيءَ جا آخري ڪجهه ورهيه، ڪراچي پرنس ڪامپليڪس ۾ گذاريائين. دل جي بيماري ۽ ٻين عارضن سان همت سان ويڙهه ڪندو رهيو. هو علاج لاءِ لنڊن پڻ ويو، پر اتان موٽڻ کانپوءِ به مڪمل صحتياب ڪو نه ٿيو ۽ ۲۸ ڊسمبر ۱۹۹۷ع تي هن فاني جهان مان لاڏاڻو ڪري ويو. کيس ۲۹ ڊسمبر تي ڀٽ شاهه ۾ مٽيءَ ماءُ حوالي ڪيو ويو.

شيخ اياز سنڌ جي جديد شاعريءَ جو باني آهي. هو بيت، دوها، وايون، گيت، نظم، آزاد نظم، هائيڪا ڏيڍ سٽا، ڪهاڻيون ۽ نثر جا بي مثال ۽ لازوال نمونا ڇڏي ويو آهي. انهن جو ادبي ڪٿ اياز جي وڇوڙي کانپوءِ ساڻس پيار ڪرڻ وارن ۽ پرستارن لاءِ وڏو آٿت ۽ آڌار آهي.