سردار محمد بخش ”ڪوجهي فقير“ - ميمڻ عبدالغفور سنڌي

سردار محمد بخش ”ڪوجهي فقير“ [ 1891ع – 1959ع ]

ميمڻ عبدالغفور سنڌي

سردار محمد بخش ”ڪوجهي“ ولد الاهي بخش شيخ، 1300 هه مطابق 1891ع ۾، شڪارپور ۾ ڄائو. سندس جد- امجد اصل ڀاڳ ناڙيءَ کان هتي لڏي شڪارپور ۾ اچي آباد ٿيا هئا. سندس ڏاڏو ”ميراڻي دور“ ۾ مصنف (حج) جي عهدي تي فائز هو. سندس پيءُ ڊپٽي ڪليڪٽر تان رٽاير ڪيو هيائين ۽ پاڻ 1912ع ۾ بمبئيءَ جي مشهور ”ايلفسٽن ڪاليج“ مان بي – اي ۽ 1917ع ايل ايل – بي پاس ڪري، پهريائين نواب شاه ۾ ريزيڊنٽ ماجسٽريٽ مقرر ٿيو، جتان هڪ سال جي مختصر عرصي ۾ ڊپٽي ڪليڪٽر جي عهدي تي. نهايت محنتي ۽ خدا ترس اِنسان هو؛ جنهن ڪري پنهنجي آور چائي سان جلد ئي وڃي ڪليڪٽر ٿيو؛ ۽ 1946ع ۾ رٽاير ڪيائين. عهدي دوران کيس ”سرداريءَ“ جو خطاب به مليو هو.

 

رٽاير ٿيڻ بعد، تعيليم ۽ سماجي ڪمن ۾ پيش پيش رهيو. وطن جي خدمت ڪندي، 2 ذوالحج 1379 هه مطابق 24 سيپٽمبر 1959ع تي وفات ڪيائين سچل سرمست ڪاليج ۾ دفن آهي، جتي هر روز چونڪي لڳندي آهي. پاڻ درازي درويش، ميان سخي قبول محمد (ثاني) جو عقيدتمند هو. مرشد وٽان ڪافي فيض حاصل ڪيائين پوءِ پاڻ کي ”ڪوجهي فقير“ جي نالي سان پڌرو ڪيائين .

سنڌي، سرائڪي ۽ فارسي زبانن ۾ شاعري به ڪئي اٿس. جيڪا گهڻي ڀاڱي مرشد جي محبت ۾ سرشار نظر اچي ٿي. البته ڪجهه مداحون ۽ مناقبا، ٻنهي جهانن جي سردار ۽ بادشاه پير دستگير عبدالقادر جيلاني رح جن جي شان ۾ چيل ملن ٿا.

(1) – سندس والد، راڻيپور جي سيد پير صالح شاه جو مريد هو. پيءُ پڄاڻان، هڪ ڏينهن زيارت جي خيال کان اوڏانهن پئي ويو، ته واٽ تي درازن ۾ کيس سخت طوفان اچي وڪوڙيو؛ جنهن ڪري رستو ڀلجي وڃي سچل سائين جي درگاه تي نڪتو. جڏهن کوه وٽ پهتو، ته هڪ پيرسن سان سندس ملاقات ٿي؛ جنهن کيس ڏسي چيو، ته ”ابا! اسان تنهنجي ئي انتظار ۾ هئاسين !!“ ائين چئي کيس ڀاڪر ۾ وٺي، وڃي ڪچهريءَ ڪرارو ڪيس. پوءِ احوالن بعد معلوم ٿيس، ته سندس ٻانهن انهيءَ بزرگ جي حوالي ٿيڻي هئي؛ جنهن جو نالو ”سخي قبول محمد (ثاني) هو. پوءِ ته سمورا دنيا جا درڪ وساري، ڪيترو وقت مرشد وٽ ترسي پيو. مرشد جي دعا سان آخر وڏي مان ۽ مرتبي وارو ٿيو. ملازمت مان واندو ٿي، حيدرآباد ۾ ”سچل سرمست“ نالي هڪ اسڪول جو پايو وڌائين، جيڪو وڌي سائنس ڪاليج جي درجي تي رسو. سندس شاخون نوابشاه ۽ راڻيپور ۾ کوليائين. وٽس جيڪا به پونجي هئي، اها مسلمانن جي تعليم تي خرچ ڪيائين.