عثمان علي ”اَنصاري“ - ميمڻ عبدالغفور سنڌي

عثمان علي ”اَنصاري“ [ 1901ع – 1962ع ]

ميمڻ عبدالغفور سنڌي

عثمان علي ولد هدايت علي انصاري، 14 محرم الحرام 1318هه مطابق 21 آڪٽوبر 1901ع تي شڪارپور ۾ ڄائو هو. سندس والد (ولادت 1870ع) سهارنپور ضلعي جي جنت آباد (آنبهٽه) ڳوٺ جي رهاڪو هو؛ ۽ پوليس کاتي ۾ ملازم هو، جتان سيوهڻ شريف ۾ رهندي، انسپيڪٽر جي ڪرسيءَ تان، 1901ع ۾ رٽاير ڪيائين. سندس والده ميرپور ماٿيلي جي رند خاندان مان هئي.

 

عثمان عليءَ، ابتدائي تعليم شڪارپور ۽ لاڙڪاڻي مان حاصل ڪئي. وڌيڪ تعليم لاءِ جهونا ڳڙهه به ويو – 1923ع ۾ بمبئي يونيورسٽيءَ مان بي – اي جي پهرين ڊگري ورتائين. پوءِ 1925ع ۾ انگلنڊ مان ايم – اي ۽ جرنلز ۾ ڊپلوما وٺي، واپس وطن وريو، ۽ تعليم کاتي ۾ هيڊ ماستر جي عهدي کان ڊائريڪٽر جي عهدي تان 1957ع ۾ رٽاير ڪيائين. پوءِ پاڻ علم جي شغل کي لڳي ويو؛ جنهن ڪري نوڪريءَ جي زماني جا اَڌورا پيل ڪتاب لکي راس ڪيائين، جيڪي ”درس عمل“ (اَخلاقيات – 1936ع)، ”گمراه دوست“ (ناول ترجمو – 1939ع)، ”اَدبي انتخاب“ (مضمون ۽ ڪهاڻيون – 1944ع)، ”رسالو سچل سرمست“ (1948ع)، ”يوناني فلسفو“ (ترجمو – 1951ع)، ”رسالو سچل سرمست“ (1958ع)، ”جرم وفا“ (ترجمو ناٽڪ)، ”پنج ڪهاڻيون“ ۽ ”سنڌي نثر“ آهن. نثر سان سندس خاص دلچسپي رهي آهي. پاڻ نهايت ئي با اَخلاق ۽ سنجيده شخص هو.

متذڪره ڪتابن کان علاوه سندن ڪافي معلوما تي مقالا به سنڌي رسالن، اَخبارن ۽ مختلف مئگزين ۾ پڻ شايع ٿيندا رهيا آهن.

انصاري صاحب جن جون علمي ۽ ادبي خدمتون نهايت ئي وسيع آهن. کيس ٻين زبانن مان ترجمن ڪرڻ جو زياده شوق هو. سندس لکڻي نهايت پراثر، عام فهم، دلچسپ، وڻندڙ، سليس ۽ شائسته رهي آهي – 9 ربيع الـآخر 1382هه مطابق 2 سيپٽمبر 1962ع تي ڪراچيءَ ۾ وفات ڪيائين. سندس وفات سنڌي زبان لاءِ ناقابل - تلافي نقصان آهي. آخري وقت ۾ سنڌي ادبي بورڊ جو اعزازي سيڪريٽري ۽ سه- ماهي ”مهراڻ“ جو مئنيجنگ ايڊيٽر به ٿي رهيو.