لطف الله بدوي - ميمڻ عبدالغفور سنڌي

لطف الله بدوي [ 1904ع – 1968ع ]

ميمڻ عبدالغفور سنڌي

لطف الله ولد حاجي امام بخش ”خادم“، 17 شوال 1322هه مطابق 4 جولاءِ 1904ع تي شڪارپور (سنڌ) ۾ جنم ورتو هو. سندس خانداني تعلق ”آل احمد“ سان آهي؛ جنهن جي مزار مصر ۾ آهي. سندس ڏاڏو محمد بچل ملتان کان لڏي حيدرآباد ۾ آيو ۽ ڪجهه وقت بعد باقاعده شڪارپور ۾ رهڻ لڳو. سنڌي ۽ فارسيءَ جي ابتدائي تعليم پنهنجي والد وٽان ورتائين، جيڪو پرائمري استاد ۽ پڻ بهترين شاعر هو. اڃا گورنمينٽ هاءِ اسڪول شڪارپور ۾ ڇهين ڪلاس ۾ پڙهي رهيو هو، ته سندس والد وفات ڪري ويو؛ جنهن ڪري تعليم کي جاري رکي نه سگهيو. لاچار ٿي 1920ع ۾ ورنيڪيولر فائينل امتحان پس ڪري؛ 1921ع ۾ شڪارپور ٽريننگ ڪاليج ۾ داخلا ورتائين، پوءِ ٺل ۾ انگريزي ماستر مقرر ٿيو – 1949ع ۾ ميونسپل اسڪولن جو اسسٽنٽ ڊپٽي ايڊوڪيشنل انسپيڪٽر بڻيو ۽ 1952ع ۾ بي – اي پاس ڪرڻ بعد گورنمينٽ ڪاليج شڪارپور ۾ عارضي طرح سنڌيءَ جو ليڪچرار مقرر ٿيو. آخر مستقل ملازمت ۾ رهي، پروفيسر جي عهدي تان رٽاير ڪيائين.

ادبي حلقن ۾ لطف الله صاحب جي شخصيت ڪنهن به تعارف جي محتاج نه آهي، پاڻ هڪ بهترين نثر نويس هجڻ سان گڏ قادرالڪلام شاعر به هو. شاعري کيس ورثي ۾ مليل هئي. سندس شاعري مختلف اصناف سخن تي نهايت پڪي پايي جي آهي. اَخلاقيات، تاريخ ۽ تصوف سندس پسنديده موضوع رهيا آهن. ”سنڌو“، ”مهراڻ“ ۽ ”نئين زندگي“ جي پرچن ۾ سندس شهپارا ڪثرت سان شايع ٿيندا هئا. سنڌي، اردو ۽ فارسي زبانن ۾ جملي 86 ڪتاب قلمبند ڪيائين؛ جن مان اٺاويهه ڪتاب مختلف عنوانن سان ڇپيل آهن. باقي اڃا تائين صرف ڪٻٽن جي زينت بڻيل آهن. ڇپيل ڪتابن ۾: تذڪره لطيفي (ٽي حصا)، حيات اقبال، جاويد نامه، ارمغان حجاز، اسرار رموز، چار درويش، ديوان صنعت ۽ احسن القصص سندس لازوال تصنيفون آهن – 17 ربيع الاول 1388هه مطابق 19 نومبر 1968ع تي شڪارپور ۾ وفات ڪيائين. ضروري آهي، ته سنڌي ادبي بورڊ، مرحوم جا اڻ ڇپيل ڪتاب : ”سنڌ ۾ تصوف“ ۽ صوفيانه شاعري (ٽي حصا)، سنڌ جي تاريخ (انگريزن جو دؤر)، رسالو نانڪ يوسف، تذڪره الشعراءُ سنڌ (چار جلد)، شاهنامه فردوسي (منظوم)، انساني تمدن جو مطالعو، سنڌي ٻولي، عربي شاعري کان فارسي شاعري پر اثر، تاريخ اديبات سنڌ، تاريخ شڪارپور، تاريخ اندلس، فتح سنڌ، شاه لطيف کي کلام کا منظوم ترجمه ۽ رسالو لطف الله بدوي جلد از جلد شايع ڪري. هيٺ سندس ڪلام مان ”وائيءَ“ جو نمونو ڏجي ٿو:-

سرتيون کائڻ آئي، سوڍي سوا ڪاڪ

ولهيون جايون ان ريءَ، جنهن مير مٺا ڪاڪ.

پاڻي رت گاڏئون، ڪونر رتا ڪاڪ.

روح کي راڻي ريهيو، نه ته سؤ مرد ڏٺا ڪاڪ.

موٽي ايندو مينڌرو، ڪانگ لنوندا ڪاڪ.

”لطف“ آس اها آهه، من پرچن رٺا ڪاڪ.